Last Updated on 16 augustus 2024 by Barbara
Zelf zeep maken is niet moeilijk. Het is eigenlijk erg leuk. Natuurlijk vergt het wel wat voorbereiding en even wat concentratie, maar dat is bij alles, nietwaar? Bij mij was de reden om te beginnen met het maken van zeep, de eczeemhuid van mijn dochter. Ze had als baby behoorlijk last van eczeem op haar huid en zoals ik in mijn blogartikel ‘hoe we eczeem behandelen op een natuurlijke manier’ vertel, ben ik flink op zoek gegaan naar de oorzaak van eczeem. Ik ontdekte wat huidproducten zoals pure zeep voor je huid kan doen in positieve zin. En ik leerde hoe makkelijk en leuk het is om zelf pure zeep te maken.
Inhoud
Hoe zeep maken
Er is op het internet veel te vinden over het maken van zeep, maar waar ik de basisinformatie vandaan haal is bij Vanderleden.com, ze leggen heel duidelijk de verschillende processen uit die bij het maken van zeep komen kijken. En niet geheel onbelangrijk: ze hebben een goede zeepcalculator.
Het proces wat ik gebruik heet het Coldprocess. Dit betekent dat je de zeep na het maken langzaam laat rijpen (zo’n 4-6 weken).
Wat heb je nodig?↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓
De benodigdheden DIY zeep maken
LET OP: De hoeveelheden die je nodig hebt, zijn afhankelijk van de hoeveelheid die je wilt gaan maken en de hoeveelheid die past in je mal, de zeepvorm die je wilt gebruiken. In dit artikel gebruik ik twee mallen van 1,2 liter en pas daar de hoeveelheden op aan. Maar voel je vrij om deze aan te passen aan je eigen mal.
- Vet (olijfolie 920 gram = ongeveer 1 liter & kokosolie 924 gram = ongeveer 1 liter)
- Natriumhydroxide (ik bestel hem altijd bij bol.com)239 gram.
- Water 646 gram
- Pannetje(s)
- Weegschaal / maatbeker
- Roerlepel
- Thermometer
- Staafmixer
- 2 x Zeepmal (besteld bij Bol.com van 1,2 liter per stuk) (is gelijk aan ongeveer 10-15 stukken zeep)
- Vetvrijpapier
- Eventueel een etherische olie toevoegen naar keus. Zelf gebruik de oliën van Young Living, maar er zijn natuurlijk tig andere goede oliën op de markt.
Zet dit alvast allemaal klaar, want een goede voorbereiding is het halve werk. Denk goed na welk vet je wil gebruiken voor de zeep. Ik gebruik het liefst olijfolie en kokosolie of een beetje amandelolie.
Vul de hoeveelheden vet die je wilt gaan gebruiken in de zeepcalculator. De zeepcalculator zal je aangeven hoeveel Natriumhydroxide je nodig hebt voor het maken van de Natronloog. Dit is de oplossing die het vet om gaat zetten in zeep, het verzepen. De natronloog blijft dus niet zo, maar gaat een chemische reactie aan waardoor er verzeping plaats vindt. Dit eindproduct (de zeep) is niet schadelijk voor de huid, integendeel.
Note: Natronloog kan enorm bijten op de huid, dus wees erg voorzichtig en gebruik eventueel handschoenen.
De bereiding | zelf zeep maken:
Allereerst gaan we de natronloog maken. Meet de juiste hoeveelheid korrels Natriumhydroxide af en doe deze voorzichtig in het koude water. Nu even roeren want de korrels hebben de neiging om te klonteren. Pas op, je zult merken dat het water behoorlijk heet wordt!
Goed doorroeren totdat de korrels opgelost zijn. We laten de oplossing even met rust zodat deze af kan koelen.
Meet de hoeveelheid vet af, welke je hebt berekend via de zeepcalculator, en doe deze in een schaal en laat hem opwarmen boven op een pan heet water. (zie onderstaande foto, hier maak ik trouwens een grote batch van ruim 2 kg vet). Laat de inhoud langzaam warm worden. We willen dat de natronloog en het vet dezelfde temperatuur hebben, zo’n 50 °C. Doe dit rustig aan, want je zult merken dat het vet veel eerder warm geworden is, dan dat de natronloog is afgekoeld! Ik zet de natronloogoplossing ook buiten in de schuur op een koele, droge plek. Dit versnelt het afkoelproces aanzienlijk. Hou de temperatuur wel goed in de gaten.
Wanneer beide oplossingen van dezelfde temperatuur zijn pak je de staafmixer, je haalt de schaal vet van je pan en giet, terwijl je roert, de natronloog langzaam in je pannetje vet. Je zult al gelijk zien dat de oplossing troebel wordt. De eerste sporen van zeep!
Het verzepingsproces
Op dit punt kun je de staafmixer gebruiken om de zeep in beweging te houden. Door gebruik te maken van een staafmixer wordt het verzepingsproces flink versneld. Na ongeveer 10 minuten zie je zichtbare verzeping.
Na ruim 10 minuten wordt het mengsel wat dikker en is het zeepmengsel klaar om in de mal te worden gegoten. Je kan controleren of je zeep de juiste dikte heeft door er met je lepel of je staafmixer een streep door te trekken. Zie je een streep dan ben is het mengsel klaar voor de volgende stap. Dit proces wordt tracing genoemd, wat ‘nasporen’ betekent.
De olie van Young Living Oils
Nu kun je eventueel geurtjes toevoegen in de vorm van een etherische olie of bijvoorbeeld een kleurtje (heb ik zelf nog niet geprobeerd). Ik gebruik zelf sinds een jaar de essentiële oliën van Young Living Oils. Dit zijn erg goed aangeschreven oliën, die beweren volledig puur te zijn.
Bijvoorbeeld de Etherische olie (Lemon) van Young Living Oils. Deze kun je online bestellen. Dit zijn hele pure oliën en zeer krachtig. Ik ben zelf groot fan van deze oliën, maar ik heb eerder ook oliën gebruikt van de drogist. Let wel op of deze puur zijn en of ze je op de huid mag gebruiken.
Op mijn blog heb ik meer artikelen geschreven over het gebruik van deze oliën, zoals:
Je kunt nu de zeep in de mal gieten en wachten totdat de zeep hard / taai wordt (dit duurt ongeveer 2 dagen bij mij).
Wanneer die hard is kan de zeep uit de mal en snijd ik hem in handelbare stukken. Vervolgens leg ik ze op vetvrij papier een week of 4-6 om te rijpen, en zo af en toe draai ik de zeepjes. De zeep wordt nu nog harder en verkleurt nog een beetje.
Nu is de zeep klaar! Voor het mooi stempel ik ze. Deze stempels zijn trouwens van de Action. Maar je kunt ook hele mooie krijgen via AliExpress.
Dit is mijn basiszeep en vanaf nu kun je het gebruiken voor een hoop andere producten, zoals wasmiddel, schoonmaakmiddel, handzeep en natuurlijk als zeep voor onder de douche of in bad.
Wil je ook zeep maken? Bereid het goed voor en zorg dat je alle middelen in huis hebt. We hebben berekend dat we bij deze bereiding ongeveer 20-30 zeepjes eruit haalt. Met een zeepje doen we met een gezin van vijf mensen ongeveer 1,5 week. We maken per keer dus voor een half jaar zeep.
Daarnaast is het zelf zeepjes maken ook leuk om te doen om ze als een klein cadeautje weg te geven. Ik krijg daar altijd leuke en positieve reacties op.
Maar hierbij het boodschappenlijstje voor de voorbereiding:
- Vet (olijfolie 920 gram = ongeveer 1 liter & kokosolie 924 gram = ongeveer 1 liter)
- Natriumhydroxide (deze kun je bestellen op internet)239 gram
- Pannetjes
- Weegschaal / maatbeker
- Roerlepel
- Thermometer, ik gebruik een vleesthermometer, werkt echt ideaal.
- Staafmixer
- Twee keer een mal van 1,2 liter (is gelijk aan ongeveer 10-15 stukken zeep), je kunt hier ook bv een cakeblik voor gebruiken die je bedekt met bakpapier. Ik heb in het verleden blikken gebruikt van 30 cm lang. Ik had er dan zeker 3 nodig. En een keer heb ik ook lege melkpakken gebruikt. Opengesneden aan een zijkant zodat het een rechthoekige vorm kreeg. Niet ideaal en veel gepruts bij het losmaken van de zeep, maar is ook zeker een optie.
- Vetvrijpapier/ Bakpapier, verkrijgbaar bij elke supermarkt.
Hebben jullie zelf wel eens zeep gemaakt?
Leuk om te lezen of (jezelf) cadeau te doen!
Hoi Barbara
Bedankt voor het leuke artikel en recept, mijn zeep ligt nu vier weken te drogen, maar de binnenkant blijft donkerder dan de randen. Een stukje dat bijna wit is heb ik afgebroken, maar ook dat is nog steeds kneedbaar. Is het nog niet voldoende gedroogd of is het ergens mis gegaan?
Ik laat het altijd minstens 6-8 weken drogen in deze tijd van het jaar met deze temperaturen. In de zomer met drooogte gaat het sneller. Nog even geduld 🙂
Dag Barbara,
Is de zeep ook geschikt om je haren mee te wassen?
Alvast bedankt!
Hallo Aafke,
Dat vond ook een goede vraag. Ik heb het
geprobeerd, maar de zeep in deze samenstelling was voor mijn haar geen succes. Ik kreeg er erg droog haar van.
Dit kan aan de samenstelling liggen of aan mijn haar. Maar ik ben nog zoekende naar het beste recept voor een shampoobar. Zodra ik het heb gevonden zal ik het zeker delen op mijn blog.
Hallo, is het aan te raden om de afwas die je hier van krijgt pas 2 dagen later te doen. Ook vraag ik mij af word er geen glas gebruikt als mal
Hallo Nardie,
Ik doe de afwas altijd meteen, ervaar hier geen problemen mee. De mal die ik gebruik is niet van glas.
En dat gaat goed. Wanneer je een glazen mal gebruikt, lijkt het me lastig om de zeep eruit te halen, maar mocht je goede techniek hebben dwaarbij dat wel lukt, dan hoor ik het graag.
Hopelijk heb ik je vraag goed beantwoord.
Groet, Barbara
Hoi Barbara,
Ook ik wil dit gaan proberen. Omdat ik als bedankje zeepjes wil uitdelen moet ik er veel maken. Ik ga dus jouw recept gebruiken maar lees ik het goed dat jij olijfolie en kokosolie door elkaar gebruikt? Of is het of..of?
groet van Margreet
Hallo Margreet, wat een leuk idee! Ik maak inderdaad een combi van de twee olien. Omdat ik merk dat mijn huid daar blij van wordt. Maar alleen olijfolie is natuurlijk ook helemaal prima. De zeep krijgt dan wel een iets geligere kleur. Maar is ook een heerlijke natuurlijk zeep! Mocht je meer vragen hebben, dan hoor ik het graag!
Hallo Margreet,
Als je alleen olijfolie gebruikt, zal je zeep zeker 10 maanden moeten rijpen. De kokosolie zorgt voor schuim en een goede reiniging. Ook maakt die de zeep wat harder. Als je veel kokosolie gebruikt moet je wel wat overvetten omdat het anders je huid uitdroogt. Dit betekent dat je wat extra vet gebruikt wat niet verzeept. Dit vul je in in de zeepcalculator. Succes en veel plezier!
Groetjes, Manja
Aantal jaren geleden ook eens zeep gemaakt en dit is wel een hele leuke om de draad weer eens op te pakken.
Met dat loog zou ik toch voorzichtig zijn. Ook in de olie moet je er nog steeds mee uitkijken. Ik gebruikte toen voor mijn zeep spullen allemaal apart materiaal. De staafmixer en de rest natuurlijk, wordt bijvoorbeeld niet meer voor eten gebruikt. Toen ergens gelezen dat dit een no go was, omdat het loog er nog aan zit.
Goed om te weten! Bedankt voor de tip.
Hoi hoi ik zie ook bij heel veel “recepten” dat erc glycerine in gedaan wordt twee eetlepels.
Kan dat ook bij deze zeepjes want je bent verre weg de beste met uitleggen ?
Gr Chantelle
Hoi Chantelle, bedankt voor het compliment. Ik heb er ook wel eens glycerine bij gedaan.
Is inderdaad heel goed te doen! Wil je vloeibare zeep of vaste zeep maken?
Er vormt zich van nature al glycerine in deze zeep. Die hoef je dus niet extra toe te voegen.
Leuk geschreven, bedankt voor alle tips! 🙂
Dag Barbara,
Bedankt voor het duidelijk stappenplan!
Wij probeerden het deze week ook al eens maar krijgen telkens luchtbelletjes (we werken met doorzichtige zeep en stoppen er een blaadje in voor de doopsuiker van ons zoontje). We krijgen die luchtbelletjes bovenaan maar niet weg waardoor het zeepje dus niet mooi is? Heb je een tip aub?
Alvast bedankt!
Ann-Sophie
Hoi Ann-Sophie, ik herken de luchtbelletjes wel. Ik heb ze vaak als ik net te lang blijf mixen, dan klop ik er te veel lucht in. Dat kan ook bij jullie het geval zijn.
Wat ik ook vaak doe is wanneer ik het zeep in zijn mal heb gegoten dan tik ik de gevulde mal nog een paar keer op de aanrecht. Dan til ik vaak net even die lucht naar boven.
En anders kan het aan jullie mixer liggen, die geweldig is voor een luchtige cake, maar niet voor zeep. Dan zou je kunnen kiezen voor een oude tweedehands mixer bij de kringloop, die misschien wat trager mixt. Hopelijk heb je wat aan deze tips. Succes!
Als je de zeep, wanneer het vloeibaar in de mal zit, bespuit met een beetje rubbing alcohol zouden de belletjes moeten verdwijnen.
Wanneer stempel je de zeep? Als je ze snijdt en ze nog laat drogen of pas als ze helemaal gedroogd is? We hadden het hier geprobeerd met het versnijden van de zeep na 2 dagen maar ik had de indruk dat dit niet zo een mooi resultaat gaf. Echter weet ik niet of het wel gaat als de zeep volledig is gedroogd. Tips welkom!:-)
Hoi hoi! Zelf stempel ik de zeep meteen nadat ik het heb versneden. Maar ik heb begrepen van verschillende mensen om mij heen dat de zeep sneller hard wordt als de luchtvochtigheid wat laag kan zijn, bijvoorbeeld bij warm weer. Dan is stempelen een stuk lastiger en snap ik dat het wat minder mooi wordt. Je zou dan de zeep eerder kunnen versnijden (bijvoorbeeld na 24 of 36 uur of iets ertussen) en wellicht is dan het stempelen ook mooier. Verder ligt het er misschien ook aan welke stempels jullie gebruiken. Ik heb zachte rubberachtige stempels, kan mij voorstellen daar harde stempels misschien een ander effect geven. Hopelijk heb je wat aan deze tips. Ik hoor het graag!
Dag, vandaag voor het eerst geprobeerd zeep te maken (500g olijfolie 64g NaOH en 173 g H2O volgens de calculator), maar ik stuit op precies hetzelfde probleem als Rina, bijna geen reactie bij samenvoegen water en Natriumhydroxyde (oranje fles ontstopper, er staat duidelijk alleen natriumhydroxyde op), het wordt wel warm maar bij het toevoegen in de olijfole en mixen (handmixer) krijg ik alleen alleen een troebele olie, na 25 minuten mixen nog steeds geen echte verdikking. Is het de moeite om met NaOH van een andere leverancier te proberen, zo ja welke en waar?Dag, vandaag voor het eerst geprobeerd zeep te maken (500g olijfolie 64g NaOH en 173 g H2O volgens de calculator), maar ik stuit op precies hetzelfde probleem als Rina, bijna geen reactie bij samenvoegen water en Natriumhydroxyde (oranje fles ontstopper, er staat duidelijk alleen natriumhydroxyde op), het wordt wel warm maar bij het toevoegen in de olijfole en mixen (handmixer) krijg ik alleen alleen een troebele olie, na 25 minuten mixen nog steeds geen echte verdikking. Is het de moeite om met NaOH van een andere leverancier te proberen, zo ja welke en waar?
Hallo Marley, wat vervelend dat het verzepingproces niet op gang kwam. Ik ben het voor je aan het narekenen, kom daar straks bij je op terug. Het kan zijn dat de olijfolie niet helemaal puur is geweest. Vaak probeer ik nog een andere olie erbij te gebruiken, zoals Kokosolie of amandelolie. Geen idee of dat van invloed zou kunnen zijn.
Misschien kan de temperatuur van de opgeloste NaOH te laag zijn geweest t.o.v. de opgeloste olie. Heb je daar goed op gelet? Ik hoor het graag en kom terug m.b.t. de calculator.
Hoi hoi,
Is het normal dat ik de zeep nog kan in duwen/kneden nadat hij uit de mal komt?
Hij is wel goed van vorm enzo, mar ik moet er niet in knijpen bijvoorbeeld.
Betert dit nog?
Alvast bedankt!
Hallo Tessa, Ja, dat is normaal. Het is het vocht in de zeep dat dit nog mogelijk maakt. De zeep heeft echt even tijd nodig om uit te harden.
Het maakt het wel handiger om de zeep te kunnen snijden :).
Beste lezer,
Ik heb nu voor de tweede keer geprobeerd de zeep te maken maar het gaat me nog niet zo goed af. Het probleem zit m in de water en NaOH mix. Als ik dat bij elkaar voeg krijg ik nauwelijks een reactie, ja, het water wordt wat troebel maar daar blijft het bij (ik gebruik de oranje flessen van de ontstopper van Kruidvat), als ik dan de opgewarmde olie erbij voeg wordt het niet dikker, zelfs niet na 10 minuten mixen. Ik warm het water en de NaOh niet op, is dat wel de bedoeling? Ben benieuwd naar jullie ervaringen.
Beste Rina, het kan liggen aan de zuiverheid van de ontstopper van het Kruitvat. Dit moet wel 99% NaOH zijn anders krijg je teveel vervuiling. Ik raad je dan een zuivere NaOH te proberen. Er staat een link naar zuivere versie waar ik zelf goede ervaringen mee heb.
Een andere oorzaak kan zijn dat het water / NaOH mengsel niet op dezelfde temperatuur is als de olie op het moment van samenvoegen. Dit kan ook het verzepingsproces beïnvloeden. Het water/ NaOH mengsel hoeft niet opgewarmd te worden. Het wordt warm door de chemische reactie tussen het water en NaOH. Het is overigens geen spetterend vuurwerk wat je krijgt, maar het zal na het oplossen eerst melkachtig worden en daarna wordt het weer wat helderder. Mag ik ook vragen welke olie je gebruikt?
De link naar gootsteenontstopper kan mensen op het verkeerde been zetten. Gootsteen ontstopper is ook vaak KOH in plaats van NaOH. Leuk artikel overigens.
Bedankt voor het compliment en bedankt voor de tip. Ik heb er extra informatie aan toegevoegd.
Hoi,
Heel leuk recept! ik wil het graag gaan proberen. Ik had wel een vraag, ik probeerde de zeepcalculator en het was me niet helemaal duidelijk hoeveel procent loog je nou moet gebruiken. Maakt dat uit? of moet het 27% zijn?
Ook was ik benieuwd of je wel eens kleurstof hebt gebruikt. Ik heb me ingelezen en je hebt het in vloeibaar en in poeder, heb je daar ervaring mee?
Gr. Lynn
Hallo Lynn, bedankt voor je reactie. Wanneer je de hoeveelheden olie invoert in de calculator, berekent deze hoeveel gram je nodig hebt aan loog. Het wijst zich vanzelf wanneer je het invult. Anders mag je me ook mailen info@mamameteenblog.nl dan kan ik je beter helpen met bv een screenshot.
Wat betreft de kleurstof, dat heb ik 1 keer geprobeerd. Dit was vloeibaar en heb ik toegevoegd voordat het vet ging tracen, zodat het gelijk verdeeld was. Maar ik kan mij voorstellen dat het ook leuk is als de kleurstof niet overal hetzelfde is, een soort van marmereffect. Het is niet moeilijk. En anders kunje op YouTube vast nog wel een filmpje vinden over het toevoegen van kleurstoffen aan zeep. Succes, ik hoor graag of het is gelukt!
Hoeveel druppels van de etherische olie moet ik toevoegen om de beste geur te krijgen?
Dat ligt aan een aantal factoren. De kwaliteit van de druppels, de intensiteit van de geur, zo heb je voor rozemarijn minder druppels nodig dan voor bijvoorbeeld lavendel.
En je eigen voorkeur.
Zelf gebruik ik graag lavendel en dan gebruik ik voor bovenstaand recept tussen de 40 en 50 druppels.
Mocht je nog vragen hebben, dan hoorde het graag.
Ik twijfel al ongeveer een jaar, of ik het nu zou proberen of niet. Vorige week heb ik de simpele versie uitgetest (met glycerine en een aantal andere olieën) en deze zeep is gewoon fenomenaal goed! De droge plekken op mijn ellebogen, de acnee op mijn rug, ze zijn al een heel pak beter.
Nu wil ik dus proberen om “echt” zelf zeep te maken.
Een hele poos terug las ik ergens dat je lege Pringles buizen kon gebruiken (je weet wel die chips in buisjes) om de zeep in te laten rijpen. Ik vroeg me af of er geen reactie optreedt met de aluminiumbinnenkant. Maar aangezien jij oude melkbussen gebruikte, is dat dus niet het geval. Of vergis ik me?
Leuk dat je het gaat proberen! En super dat de zeep met glycerine je zo goed helpt! Waar heb je dat recept gevonden?
Over de melkbussen, ik denk dat je de melkpakken bedoelt, dat kan ook prima, maar ik doe er wel altijd een laagje bakpapier tussen. Ook wanneer ik bijvoorbeeld een cakeblik gebruik als mal. Maar de mallen die ik via de AliExpress nu gebruik zijn veruit de allerfijnste! Je hebt ook geen verspilling en het gebruik is ideaal.
Maar voor nu kan een pringle-pak of melkpak prima, als je er maar een bak-papierlaagje tussen doet.
Veel plezier met zeep maken!
Klopt het dat Natriumhydroxide een loog is dat gebruikt wordt als gootsteen ontstopper? Volgens de beschrijving kan dit ernstige brandwonden veroorzaken. Hoe hou je dit veilig? Ik lees dat sommigen dit leuk vinden om met de kinderen te doen. Lijkt mij doodeng.
Ja, dat klopt. Deze loog of natronloog (=NaOH) heeft verschillende doeleinden. Het is een heel oude chemische samenstelling die onder andere al geruime tijd gebruikt wordt voor het maken van zeep.
Wanneer ik met de kinderen (van 9 en 12 jaar) zeep maak, doe ik zelf het loog in water oplossen. Wanneer de oplossing aan het vet is toegevoegd is het geen loog meer, maar dat had je natuurlijk al begrepen, dan wordt het zeep :).
Hopelijk heb ik je angst zo een beetje weggenomen, want het proces om zeep te maken is echt heel leuk en leerzaam.
Let op dit gaat over NaOH en niet over KOH(een andere chemische samenstelling die ook gebruikt kan worden als gootsteenontstopper.)
Heel leuk om samen met de kinderen te doen. Bij ons zijn ze goed gelukt!
Wat leuk!
Ik heb nog nooit zelf zeep gemaakt. Was altijd bang dat het heel moeilijk zou zijn, maar na dit artikel wil ik het wel eens proberen 🙂
Moet je zeker doen, voor je het weet ben je ‘hooked’!
Superleuk en leerzaam! Love it!!
Hugz, Miss B.
Wat gaaf! Nog nooit in me opgekomen om zelf zeep te maken – het lijkt me heel grappig om een keer te doen!
Wat een leuk idee zeg!