Last Updated on 16 augustus 2024 by Barbara
Mijn Monstera staat in mijn slaapkamer waar hij het goed doet. Tot voor kort. Want ik ondekte dat hij er niet zo blij uitzag. Bij nader onderzoek zag ik dat de bladeren bruine randen en gelige plekken op de achterkant van het blad kregen. Ook zag ik kleine zwarte stipjes en streepjes op de bladeren. Het lijkt op een besmetting met trips ofte wel Thysanoptera. Ongedierte in je plant, je ontkomt er moeilijk aan. Iedereen heeft wel eens een plant moeten weggooien bij een ongedierte in je plant. Maar trips is wel echt 1 van de meestvoorkomende plaag. Hoe hardnekkig is dit? En wat werkt het beste tegen trips? In dit artikel vertel ik je hoe je de trips herkent en hoe je ze kunt bestrijden. En of ik mijn Monstera heb kunnen redden.
Inhoud
Wat zijn trips?
Trips of Thysanoptera zijn heel kleine insecten die zich voeden met de sappen uit de bladeren van jouw kamerplant, of mijn Monstera. Schrik niet, er zijn heel veel soorten, meer dan 6.000. En 20 daarvan kunnen een serieuze plaag voor jouw plant vormen. Ze komen in verschillende kleuren voor: zwart, bruin, geel of licht groenig. Ze hebben gerafelde vleugeltjes, waaraan je de trips onder de microscoop kunt herkennen. De volwassen exemplaren zijn redelijk goed te spotten met hun 1 tot 2 millimeter, en al hebben ze vleugeltjes, ze kunnen niet heel ver vliegen. En er zijn ook de larven, die zijn beige of transparant van kleur en zijn iets kleiner dan de volwassen trips, maar hebben geen vleugeltjes. Je ziet ze een stuk minder goed met het blote oog.
Hoe herken je trips?
Wil je weten of jouw groene vrienden last hebben van trips? Let dan op kleine schade voordat je de beestjes zelf ontdekt. Trips prikt in het bovenste laagje van het blad, zuigt de sappen eruit en laat vlekjes achter. Deze vlekjes lijken oppervlakkig, alsof het bovenste laagje van het blad weggegeten is. Bovendien laten trips kleine zwarte poepjes achter, die ik persoonlijk eerder opmerkte dan de trips zelf.
Een andere indicatie van een tripsplaag kan zijn dat je plant minder groeit of misvormde bladeren en bloemen krijgt. Als je zulke tekenen ziet, is het tijd om je plant grondig te onderzoeken. Let op kleine bruine of zwarte streepjes en beige puntjes. Geef het beestje een tikje, als het beweegt, leeft het nog. Als het stilzit of loslaat, is het waarschijnlijk dood.
Effecten van trips op je plant
Trips hebben een nare gewoonte: ze prikken gaatjes in het blad van je plant en zuigen de sappen op. Zowel larven als volwassen trips zijn hier behoorlijk bedreven in. Een besmetting resulteert snel in bruine vlekken op de bladeren. Als het aantal trips toeneemt en de plaag groter wordt, wordt ook de schade aan de plant groter. Soms vind je ze zelfs tussen nieuwe bladeren of nog gesloten bloemen. Helaas herstellen de vlekken op de bladeren niet meer. Een gezonde plant zal weer mooie, gave bladeren produceren.
Kan een plant sterven door trips? Ja, helaas wel. Als de plaag te groot wordt en de bladeren flink aangetast zijn, heeft de plant weinig overlevingskans. Wees dus waakzaam voor deze ongewenste gasten.
Levenscyclus van trips
Hoe herken je trips effectief? Door de levenscyclus van trips te begrijpen, kun je ze sneller opsporen en bestrijden. De eitjes worden in het plantenweefsel gelegd, bijvoorbeeld in bladeren of bloemblaadjes. De larven beginnen direct met eten zodra ze uitkomen. Na twee larvenstadia volgt de verpopping, zowel in de grond als op het blad. Na één tot twee weken verschijnt de volwassen trips uit de pop. Deze leeft 10 tot 30 dagen en plant zich gedurende die periode voort. De volledige levenscyclus duurt gemiddeld 35 tot 55 dagen. Een vrouwtje kan in haar leven wel 100 eitjes leggen, waardoor een plaag snel groeit.
Trips en trippschade op een kamerplant
Je hebt trips ontdekt, wat nu? Met zo’n korte levenscyclus en snelle voortplanting kunnen zelfs een paar trips binnen enkele weken uitgroeien tot een grote plaag. Dus, geen tijd verspillen, maar meteen in actie komen.
Isolatie van de Plant:
Isoleer je plant meteen. Trips verspreiden zich gemakkelijk, zelfs via de lucht, dus voorkom dat ze andere planten besmetten. Zet je plant in een aparte ruimte zonder andere planten, of als dat niet mogelijk is, zorg ervoor dat hij geen contact heeft met andere planten en alleen in een hoekje staat. Als je plant het aankan, kun je er zelfs een stolp overheen zetten. Snijd beschadigde bladeren vol met trips direct af en gooi ze weg.
Bestrijdingsmethoden:
Nu kun je verschillende routes kiezen om trips te bestrijden.
Trips bestrijden door ze handmatig te verwijderen
Dit raad ik alleen aan als de plaag heel klein is en je maar enkele trips ziet. Verwijder deze met de hand of met een doekje van je plant. De kans is groot dat er al eitjes zijn gelegd en dat een nieuwe generatie zich snel zal tonen. Hou je planten dus goed in de gaten en onderneem meer actie als je nieuwe trips op je planten spot.
Sprays om trips te bestrijden
Er zijn allerlei sprays die je kunnen helpen om de besmetting onder controle te krijgen. Het vervelende hierbij is dat trips resistent zijn geworden tegen heel veel middeltjes en alleen het allersterkste middel nog effectief werkt. Wil je het toch proberen? Kies dan of je een eigen middeltje wilt maken, of direct voor het zware geschut gaat. Wil je het gebruik van gif en chemische middelen vermijden? Kijk dan vooral naar het inzetten van natuurlijke vijanden hieronder.
Sprays Alternatief:
Naast chemische middelen en aaltjes kan je ook een huisgemaakt middel maken met een mengsel van 20 ml groene zeep, 20 ml spiritus en 1 liter water. Meng dit in een plantenspuit en ga daarmee de trips te lijf. Spray je plant van onder tot boven in, inclusief alle hoekjes en gaatjes. Je wilt alle trips direct raken, anders werkt het niet. Dit herhaal je om de paar dagen voor zeker twee weken. Tussendoor kun je checken of het middel effectief werkt, door een voorzichtig tikje tegen een trips te geven: beweegt deze, dan leeft hij nog. Blijft hij stil zitten of laat hij direct los van de plant: dan is hij dood.
Biologische Sprays:
En dan zijn er nog allerlei biologische en niet-biologische sprays op de markt die je in kunt zetten. Let hierbij op dat deze effectief is tegen trips, want dat zijn lang niet alle sprays. Spray je plant niet buiten, om te voorkomen dat het gif insecten buiten aantast. Herhaal ook deze behandeling voor een langere periode om ook de nieuwe trips aan te pakken. Blijven de trips toch leven? Zoek naar een andere spray óf zet onderstaande natuurlijke vijanden in, zo voorkom je ook nog eens het gebruik van chemische middelen.
Trips bestrijden met natuurlijke vijanden
Je kunt de trips effectief bestrijden met natuurlijke vijanden. Dit zijn andere beestjes, die de trips aanvallen en opeten. Dit klinkt heel spannend, maar dat valt best mee! Je koopt de natuurlijke vijanden online, want ze zijn niet lang houdbaar. Nadat ze op je deurmat zijn geland, zet je ze zo snel mogelijk in.
Preventieve Maatregelen:
Je kunt nooit helemaal voorkomen dat er beestjes in je planten kruipen. Maar er zijn wel wat dingen die je kunt doen om de kans op ongewenst ongedierte te verminderen.
Plantengezondheid:
Wat altijd helpt, is ervoor zorgen dat je plant in goede gezondheid is. Dat betekent dat hij voldoende water en licht krijgt en de nodige voedingsstoffen. Een verzwakte plant kan namelijk zich minder goed verweren tegen ongedierte, waardoor een plaag zich ook sneller kan uitbreiden.
Regelmatige Controle:
Het is heel waardevol om tijdens het watergeven je plant vlug te scannen. Je hoeft niet elk blaadje om te draaien, maar door goed te weten hoe je plant eruit ziet als hij gezond is, zie je het ook sneller als er iets verkeerd is. In dit geval: die gekke zilverachtige vlekjes op de bladeren. Zie je zoiets, dan kun je meteen met meer aandacht kijken of er iets niet in de haak is.
Voorjaarscontrole:
In het voorjaar kan de trips uit z’n winterrust onder de grond komen. Hierdoor kan het gebeuren dat je dacht dat je van je plaag af was, maar opeens toch weer beestjes vindt. Controleer je planten in het voorjaar dus extra goed. Je kunt in het voorjaar ook een dosis Felti aaltjes toepassen om eventueel overwinterende poppen aan te pakken en zo de plaag flink terug te zetten.
Quarantaine voor Nieuwe Planten:
Trips kan op je planten terecht komen via een nieuwe plant die je koopt of krijgt, via de wind, of via je kleren als je ergens anders een tripsje hebt opgepakt. Niet helemaal te voorkomen dus. Al kun je een nieuwe plant wel even in quarantaine zetten voordat je hem aan je andere planten introduceert.
Vangplaatjes:
Zet vangplaatjes in om trips en rouwvliegjes in een vroeg stadium te spotten en een deel van de plaag weg te vangen. Gele vangplaatjes zijn overal te koop maar niet zo esthetisch in je plantenpot, in het pakket van Insect Heroes zitten groene vangplaatjes die er veel mooier uit zien. Voor trips helpt het om de vangplaatjes wat hoger in of naast de plant te hangen, omdat de volwassen trips ook hoger in de plant zit en ze niet ver kunnen vliegen.
Tabakstrips en gevoelige planten
Alle kamerplanten zijn gevoelig voor trips en ze kunnen op al je planten voorkomen, van tropische planten tot vetplanten en cactussen. Over het algemeen hebben ze een voorkeur voor tropische planten met wat zachtere bladeren.
Kan je 100% van trips afkomen?
Omdat trips veel voorkomt en moeilijk te bestrijden is, is de kans groot dat je nogmaals te maken krijgt met een tripsplaag. Gebeurt dat op de korte termijn, dan kan het zijn dat je nog niet de volledige plaag had bestreden. Als het later gebeurt, dan kan het seizoen van invloed zijn of zijn ze van buitenaf naar binnen gekomen. Daarom is het belangrijk om je planten regelmatig te checken om een nieuwe plaag meteen de kop in te drukken.
